Epidural anestezide amaç doğum ağrılarının daha tahammül edilir hale gelmesidir.
Ağrısız doğum Ankara kliniğimizde yapılmaktadır. Amaç epidural blok tekniklerine gebenin talebi ile spontan vajinal yolla doğumda doğum ağrısını azaltmak için başvurulur. Ayrıca sezaryen ile gerçekleştirilen doğumlarda da son yıllarda genel anestezinin risklerinin daha fazla olması ve aynı zamanda gebe için konforsuz olması nedeni epidural blok tercih edilmektedir.
Epidural anestezi için öncelikle bel bölgesinde omurganın içerisine epidural boşluğa bir kateter konulması gerekir. Bu işlem yapılırken anne adayının uygun omurga pozisyonu sağlanması için oturma ve bacakları kendine çekme pozisyonu yada yan bir şekilde uzanması gerekmektedir. Bu nedenle kateter uygulaması esnasında anne adayının nispeten kolay pozisyon alabilmesi için, henüz şiddetli ağrıların gelişmediği dönemde yapılması tercih edilir.
Kateter girişi yapılacak uygun bölge anestezi hekimi tarafından belirlenir. Cilt antiseptik solüsyonlarla temizlenir ve kateter giriş bölgesine lokal anestezi uygulanır. Daha sonra içerisinden plastik kateterin ilerletileceği iğne ile giriş yapılır. Kateter iğnenin içerisinden ilerletilir ve iğne çıkartılır. Kateter sabitlenir ve ilaç uygulaması için hazır olur. İlaç uygulamaları ise genellikle ağrıların düzenli, şiddetli olduğu doğumun 1. evresinde aktif doğum eylemi aşamasında yapılır.
Epidural iğnenin batırılışı anında genellikle baskı ve iteleme, bacakta sıçrama denilen bir takım hareketler, elektriklenme ya da bir ağrı hissedebilir. Bunlar çok normaldir ve olabileceği ile ilgili anestezi hekimi gebeyi uyarır.
Epidural uygulamasına bazı anne adayları önceden karar verip talep etmekle birlikte diğer bir kısmı ise ağrılarla tanıştıktan sonra karar verebilir. Erken epidural uygulamaları doğumun yavaşlaması ve engellenmesine neden olabilir. Aktif doğum eylemi olarak tanımlanan aşamada ilaç uygulanması bazı komplikasyon risklerinin oluşmasını da engelleyebilir.
Ağrısısz doğumda amaç doğum ağrılarının daha tahammül edilir hale gelmesidir. Etkinlik ilaç kombinasyonlarına, doğumun süresine ve hızlı doğum gibi doğum esnasındaki faktörlere göre değişiklik gösterir. Çoğunlukla hedef, anne adayının kasılmaları hissetmesi ama ağrı hissinin ortadan kaldırılmasıdır.
Normal doğumdan sonra epidural kateteri çıkarılır. Epidural katater sezaryenle doğumda kullanılmak üzere yerleştirilmişse yerinde bırakılır. Ameliyat sonrası 2. güne kadar ağrı kontrolu için aralıklarla ilaç verilir. Özellikle sezaryen için yapılan epidural katater uygulamalarında birkaç saat bacaklarınızda uyuşukluk, güçsüzlük hissedebilirsiniz.
Ağrısız doğum uygulanırken en sık görülen komplikasyonlar kateter takılma zorluğu ve baş ağrısıdır. Başağrısı omuriliğin içinde bulunduğu zarın dış tarafının (Dura) iğne ile delinmesi sonucunda omuriliğin etrafındaki sıvının dışarı kaçmasından kaynaklanır. Bu zar kendini tamir edene kadar yani yaklaşık 10-15 gün boyunca baş ağrısı görülebilir. Kişi yatar pozisyonda rahatlar, oturur pozisyonda ağrısı çoğalır. Bu olayın görülme riski uzman ellerde yüzde 0, 5-1 arasındadır. Tedavisinde bol sıvı alımı, ağrı kesiciler, kafein çığunlukla yeterli olur. Nadiren epidural yama uygulaması gerekir. Kateter takılma zorluğu ise çoğunlukla kilo fazlalığı, omurganın yapısal durumu, anne adayının doğum ağrıları nedeni ile uygun pozisyonda kalamaması nedeniyledir.
Nadir olmakla beraber, ayaklarda geçici felçler, işlem bölgesinde görülebilecek bir takım komplikasyonlar, epidural seviye yükselmesi olarak tanımladığımız annenin solunum, nabız bulgularında bozulma ortaya çıkabilir.
Ağrısız doğum uygulamaları için risk oluşturan durumları anestezi hekimi değerlendirir ve uygun olmayan kişilerde bu yöntem doğum ağrısının tedavisinde tercih edilmez.