Anormal Uterin Kanamalar

Anormal Uterin Kanamaları Nedir?

Anormal uterin kanamalar menstruel kanamalar dışındaki kanamalardır. Düzensiz aralıklarla ortaya çıkan uzamış kanamalardır.

Normal Menstruasyon: 21-35 günde bir 2 ila 8 gün süren günde 2 ila 4 ped değiştirilen adet düzenidir. Oligomenore (seyrek adet) 35 günden uzun aralıklı menstruasyondur. Polimenore (sık adet) 21 günden kısa aralıklı menstruasyondur. Hipomenore; miktarın azalmasıdır. Hipermenore; miktarın artmasıdır. Menoraji; menstruel kanamanın uzamasıdır. Metroraji; düzensiz aralıklı kanamadır. Menometroraji; düzensiz ve artmış kanamadır.

Anormal Uterin Kanamalarının Nedenleri

Organik Nedenler

Reproduktif sistem hastalıkları gebelik komplikasyonları, malignite, enfeksiyon, benign pelvik lezyonlar. Sistemik hastalıklar; koagulasyon bozuklukları, hipotroidizm, siroz. İatrogenik nedenler. Organik nedenlerin bulunamadığı nedenler (DUK).

Gebelik Komplikasyonları

Ektopik (dış) gebelik, düşük tehdidi, gebelik kayıpları, trofoblastik (üzüm gebeliği) hastalıklar, plasental polipler.

Kanserler

Kadın organların kanserleri endometrium (rahim duvarı) kanseri (postmenopozal kanamaların %5-10’u endometrium kanseridir) servix (rahim ağzı) kanseri, östrojen salgılayan yumurtalık tümörü. Özellikle perimenopozal (menopoza yakın) ve postmenopozal (menopoz sonrası) dönem kanamalarda kanserler ayırd edilmelidir.

Enfeksiyonlar

Kadın orgalarının yoğun enfeksiyonunda ateş, üşüme titreme, pelvik ağrı ile gelen pürülan kanlı akıntı olabilir.

Diğer Pelvik Lezyonlar

Vaginanın travması, şiddetli vaginal enfeksiyon, yabancı cisim, servikal (rahim ağzı) polipler, servikal erozyonlar, myomlar, adenomyozis, endometrial polip diğer organik kanama nedenleridir.

Sistemik Hastalıklar

• Koagülasyon Bozuklukları: Karaciğer hastalığı, böbrek hastalıkları, koagülopatiler, trombositopeni, von willebrand hastalığı (menorajili ergenlerin %20’sinde saptanır),lösemi, faktör eksikliği.
• Endokrinopatiler: Hipotiroidizm (sık görülen nedenlerdendir, tiroid hormon replasmanı ile 3-6 ay içinde AUK iyileşmektedir) hiperprolaktinemi, PCOS, adrenal yetmezlik, cushing hastalığı.
• Siroz: Östrojen konjugasyonu azaldığı için serbest östrojen miktarı artarak endometrium hiperstimülasyonu yapar. Hipoprotrombinemi ve aşırı uterus kanaması vardır.

Anormal Uterin Kanamaları Tedaviye Bağlı Nedenler ve Yaşam Biçimi

Kontrasepsiyon (korunma yöntemleri) hormon replasman tedavileri, steroidler (hirsutizm, dismenore, premenstrüel sendrom, akne ve endometriozis nedeniyle kullanılanlar),tranklizanlar, antidepresanlar, dijitaller, fenitoin, antikoagulanlar, nikotin, uyuşturucu madde, yoğun stres, beslenme bozuklukları (obezite, anoreksia ve bulimia) aşırı fizik egzersiz.

Disfonksiyonel Uterin kanamalar (DUK)

Üreme çağında görülen ve herhangi bir organik nedene bağlı olmayan, hormonal mekanizmalar sonucu oluşan anormal vajinal kanamalardır. Menari (ilk adet) sonrası ilk 2 yıl boyunca siklusların çoğu anovulatuardır. Daha çok menarştan hemen sonra ve menopoz öncesinde görülürler. DUK’ların %10’u ovulatuar, %90’ı anovulatuardır. Yaş dağılımı ise %20 adolesan, %30 reprodüktif (doğurganlık yılları)%50 premenopozaldır.

DUK gelişim sebepleri: Estrojen çekilme kanaması, estrojen kırılma kanaması, progesteron çekilme kanaması.

Ovulatuar DUK: Reproduktif dönemdeki kadınlarda görülür. %10 sıklıkta saptanır. Foliküler faz değişimine bağlı sık veya seyrek adet şeklindedir. Siklus ortası östrojen azalmasına bağlı lekelenme, luteal faz yetmezliğine bağlı premenstruel lekelenme şeklinde görülür.

Anovulatuar DUK: Menarş sonrası veya menopoz öncesi dönemde sıktır. Hipotalamo-hipofizer sistemin tam olarak gelişmemesi menarş sonrası dönemdeki kanama nedenidir. Perimenopozal dönemdeki over fonksiyon kaybı ve armış FSH anovulasyona ve kanamaya neden olur. Anovulatuar DUK’lar armış endometrium kanseri riski taşırlar ve mutlaka tedavi edilmelidir.

Anormal Uterin Kanamalarında Tanı

Organik bir nedenin ekarte edilmesi önemlidir. Organik nedenin olmadığı DUK’ta tedavi diğerinden farklıdır. Anormal uterin kanamaların en sık nedeni olan gebelikle ilgili problemler öncelikle araştırılmalıdır. Hastanın yaşına ve şikayetine uygun tanı testleri seçilmelidir. Kilinik şüpheye bağlı olarak gebelik testi, ultrason, tam kan ve pıhtılaşma faktörleri, karaciğer fonksiyon testleri, troid fonksiyon testleri ve diğer hormonlar, kolposkopi ve biyopsi, endometrial biyopsi, histereskopi yapılabilir.

Anormal Uterin Kanamalarının Tedavisi

Adolesanlarda tedavi: Menarş sonrası ilk 2 yılda HPO aksın immaturasyonuna bağlı kanamalar görülebilir. Hg >12gr/dl ve minimal kanamalarda demir preparatları ve menstruel takvimin çıkarılması. Orta şiddette kanama ve Hg 10-12/gr/dl ise kombine oral kontraseptifler (OKS),progestin ve demir takviyesi. Aktif kanama varsa; yüksek doz OKS başlanır sonra azaltılarak devam edilir. Hg < 10 gr/dl ise ve genel durumu iyi değilse hastaneye yatırılır ve sıvı replasmanı ve Hg < 7gr/dl ise kan takviyesi yapılabilir. Kanama ve pıhtılaşma bozukluklarıda göz önünde bulundurulmalıdır.

Reprodüktif dönemde: Radikal tedaviden kaçınılmalıdır. Öncelikle OKS ve progestinler yine ilk tercih olmalıdır ve tekrarlayan kanamalarda endometrial küretaj yapılır. NSAD’lar hafif kanamalarda tercih edilebilir. Hormonlu rahim içi sistem ( hormonlu spiral ) düşünülebilir.

Geç reprodüktif dönem (perimenopozal dönem): 40 yaş üzeri kadınların yarısında DUK görülebilir. Düzensiz ve sık aralıklı kanamalar araştırılmalıdır. Östrojen tedavisi; vajinal lekelenmesi olanlarda verilebilir, Progestin tedavisi; oligomenore, menometroraji ve polimenorenin tedavisinde siklik olarak 10-14 gün/aylık çekilme kanaması sağlar. NSAID; trombosit aggregasyonu ve prostaglandin sentezi üzerine etkilidir, menoraji miktarını %40-50 azaltabilir. Progestin salan RİA; menoraji miktarını yılda %90 civarı azaltır ve NSAID’dan daha etkindir, ovulatuar menorajili hastalarda kontraseptif etkide sağlar.

GnRH analogları; medikal menopoz oluştururlar, pahalı ve menopoza bağlı yan etkileri nedeniyle kullanımları sınırlıdır, diğer tedavilerden sonra ve kısıtlı kullanılır. Antifibrinolitik ilaçlar; traneksamik ve mefenamik asit menorajisi olup non-hormonal tedaviyi isteyenlerde kullanılabilir. Endometrial ablasyon; diğer tedavi seçeneklerinin cevap vermediği durumlarda histerskopla yapılır. Histerektomi; fertilitesini tamamlamış ileri yaş grubu hastalarda tercih edilir.